Średnioroczny rozmiar zabiegów hodowlanych przedstawia się następująco:

• średnioroczna powierzchnia melioracji 78,1 ha
• średnioroczny rozmiar odnowień i zalesień 83,2 ha
• średnioroczny rozmiar podsadzeń, dolesień i uzupełnień 19,9 ha
• pielęgnacja odnowień i zalesień 83,2 ha
• pielęgnacja upraw 105 ha
• pielęgnacja młodników 37 ha
• trzebieże 385 ha

Fot. Maciej Wójcicki
 

Jednym z podstawowych czynników decydujących o trwałości lasów jest właściwe wykonanie zabiegów hodowlanych. Wielkość powierzchni na której wykonuje się pielęgnację gleby wynika z wielkości upraw których z roku na rok przybywa. Młode pokolenie pielęgnuje się do momentu, gdy młode drzewko będzie miało przewagę we wzroście nad roślinami konkurencyjnymi. Stąd znaczna wielkość powierzchni objętej pielęgnacją. Na starszej uprawie wykonujemy czyszczenia wczesne popierając osobniki o lepszych warunkach wzrostu. Następny etap rozwoju drzewostanu to młodnik w który wkraczamy z czyszczeniami późnymi eliminując osobniki konkurujące z drzewkami, na które stawiamy jako przyszłościowe. Do drzewostanów starszych powyżej 40 roku życia wchodzimy z trzebieżami.

W Nadleśnictwie Sokołów część drzewostanów wymaga przebudowy, czyli dopasowania składu gatunkowego do siedliska. W ramach tych działań stosowane są specjalne rodzaje zabiegów hodowlanych zwanych rębniami, które umożliwiają wprowadzenie nowych gatunków zgodnie z ich wymaganiami ekologicznymi. Stosuje się tzw. rębnie złożone w ramach których wycina się w drzewostanie powierzchnie wielkości około 15 arów gdzie wprowadza się właściwy gatunek. Zazwyczaj jest to dąb, czasem świerk i buk. Otaczający drzewostan zapewnia mu osłonę przed niekorzystnymi warunkami klimatycznymi głównie przed przymrozkami. W miarę wzrostu odnowienia poszerza się powierzchnie zwiększając dostęp światła. Podczas tych prac wykorzystuje się również samoistnie pojawiające się odnowienie naturalne, które odsłania się i pielęgnuje włączając je do odnowienia lasu. Średnio co roku zabiegiem przebudowy drzewostanu obejmuje się powierzchnię około 15 ha.

Pod wprowadzenie nowego pokolenia lasu aby zapewnić mu dobry start konieczne jest właściwe przygotowanie gleby. Na siedliskach suchszych bez silnego zachwaszczenia wyoruje się bruzdy pługiem leśnym LPZ-75. W trudnych warunkach siedliskowych stosuje się specjalistyczne przygotowanie gleby poprzez naorywanie wałków. Przez takie działania uzyskuje się wywyższenie miejsca sadzenia a tym samym ułatwia wzrost sadzonki.

Po właściwym wprowadzeniu sadzonek uprawy wymagają właściwej pielęgnacji. Duży nacisk kładziony jest na usuwanie chwastów konkurujących z sadzonkami drzew leśnych. Zabieg jest szczególnie uciążliwy na siedliskach żyznych gdzie występuje silne zachwaszczenie gleby. Kłopot sprawia głównie malina, jeżyna a na terenach uwilgotnionych sit. Na terenach odnawianych często pojawiają się również samosiewy gatunków lekkonasiennych takich jak brzoza, osika czy też wierzba iwa, których nadmiar jest usuwany ze składu uprawy. Błędy popełniane na etapie uprawy i młodnika trudne są a niekiedy nie możliwe do naprawienia. Prace hodowlane wymagają dużego nakładu sił i środków jednak właściwe i należyte ich wykonanie procentuje w przyszłości należytym stanem lasu.